Psikolojik Uyuşma ve Karıncalanma

Bir haber aldığınız anda ya da kaygılandığınız durumlarda vücudunuzun farklı noktalarında uyuşma, elektriklenme, yanma ve karıncalanma hissi yaşamışsınızdır. Vücudunuz yaşadığınız şeylere bağlı olarak tepki verir. Parestezi adıyla bilinen bu durum özellikle fiziksel hastalıklarla ilgili endişelere neden olsa da genellikle psikolojik kaynaklıdır.

Psikolojik uyuşma, çeşitli duygu durumlarının beynin tepki verme mekanizmalarını aktive etmesi sonucu farklı sorunlar nedeniyle meydana gelebilir. Endişeli anlarda, panik atak hâlinde, kaygının yoğun olduğu durumlarda, korkulu zamanlarda ve kötü haber alındığında tüm vücutta uyuşmalar hissedilebileceği gibi bölgesel noktalarda da psikolojik uyuşma yaşanabilir. Duygu yoğunluğu azaldıkça şikâyetlerin zamanla azaldığı gözlemlenmiştir.

Uyuşma ve Karıncalanma Vücudun Hangi Bölgelerinde Oluşur?

Uyuşma ve karıncalanma vücudun tüm bölgelerinde oluşabileceği gibi sıklıkla yüzde, dudaklarda, kafada, çenede, dilde, boyunda, omuzda ve kollarda da hissizliklerle ortaya çıkabilir. Fiziksel sebepten yaşanan bu his, kanın sinir hücrelerine ulaşmamasından kaynaklanır. Örneğin; gece boyu üzerine yattığınız kolunuz ya da uzun süre bacağınızın üstüne oturduğunuzda kalkarken iğnelenme hissi yaşayabilirsiniz. Bu tür basınç kaynaklı sorunlar fiziksel nedenlerden dolayı meydana gelir. Kan akışı normale döndüğünde uyuşma da sonlanır.

Uyuşma Hissinin Psikolojik Olduğu Nasıl Anlaşılır?

El, bacak ya da vücudun diğer bölgelerinde olan sorunların psikolojik uyuşma olup olmadığını anlamak için birkaç yöntemi değerlendirmek gerek.

• Kişinin genel fizyolojik muayene yapılarak; sinir, kas ve kemik yapısını kapsamlı değerlendirmek önemlidir. Kişide herhangi bir nörolojik, kardiyolojik, ortopedik ve hormonel hastalıklardan ötürü parestezinin yaşanmadığı kesinleştirilmelidir. Belirli düzeyde vitamin eksiklikleri de bu sorunlara neden olabilir. Genel sağlıkla ilgili nedenleri elimine etmek gerekir.
• Bu tür karıncalanma ve iğne batması şeklindeki hisler, anksiyete kaynaklı oluşabilir. Kaygılandığınızda veya üzüldüğünüzde daha sık ortaya çıkıp çıkmadığını gözlemleyin.
• Sinirlenme anında en çok kafa, el, parmaklar, kol ve ayaklarda meydana gelebilir. Bu belirtilerin kızgın bir anda meydana gelip gelmediğini inceleyin.
• Özellikle sol kol uyuşması kişileri korkutur. Kalp krizi endişesi yarattığı için panik atak, titreme, şiddetli çarpıntı, hızlı nefes alıp verme hâli oluşur ve karıncalanma tetiklenir.

Psikolojik Karıncalanma Hissinin Nedenleri 

Endişeli olduğumuz anlarda vücudumuz savaş ya da kaç tepkisi verir. Beyin de vücudu olası tehlikelere karşı korumak için kasları görevlendirir. Kan akışı kaçış esnasında kaslara doğru yol alır ve damarları daraltır. Dolayısıyla kan akışı yavaşlamış olur. Bu durumda terleme, üşüme ve özellikle ellerde psikolojik uyuşma ve karıncalanma gibi belirtiler görülür.

Endişeli olduğunuz anları düşünün. Çok hızlı, düzensiz ve yetersiz nefes alıp verirsiniz. Doğru nefes almadığımızda hiperventilasyon adı verilen durum oluşur. Düzensiz nefes alıp verme, kan damarlarını daraltır. Bir nevi savaş ya da kaç tepkisi için kendini hazırlar. Yavaşlayan kan akışından hücrelere yeterli seviyede oksijen iletilmez ve karıncalanma oluşur. Psikolojik uyuşma, iğne batma hissi ve karıncalanma gibi problemler aşağıdaki nedenlerden dolayı ortaya çıkabilir;

• Yoğun endişeli anlar
• Stresli yaşam
• Uzun süren korkulu durumlar
• Panik atak
• Anksiyete
• Uykusuzluk
• Travma sonrası stres bozuklukları

Tüm bu konulardan doğan ve uzun süren psikolojik uyuşma hissi yaşayan her birey, uzman terapist desteği almalıdır.

Psikolojik Kökenli Uyuşmanın Süresi

Psikolojik uyuşma ve karıncalanma kaynaklı şikayetlerin süresi kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Bazı bireylerde bu durum daha kısa bir süre içinde sona erebilirken, diğerlerinde kronikleşerek uzun bir süre boyunca devam edebilir. Özellikle panik atak yaşayan kişilerde, uyuşma ve karıncalanma semptomları genellikle günlük yaşamı ciddi şekilde etkileyen yoğunlukta görülebilir. Kaygı ve korku durumunun sonlanmasıyla birlikte bu hisler son bulur. Uygun tedavi yaklaşımlarıyla bireylere zamanında müdahale etmek yaşam kalitesini artırmak açısından çok önemlidir.

Psikolojik Karıncalanma Hissinin Tedavisi

Psikolojik karıncalanmarahatsızlığının kesin tedavisi yoktur. Uygulanan iyileştirme çalışmalarında uyuşma ve karıncalanmayı tetikleyen duyguların kaynağına inmek amaçlanır. Kişiye olumlu duygular kazandırılarak psikolojik rahatlatma sağlanır. Bunun için izlenebilecek güncel terapi yöntemleri şu şekildedir;

• Psikoterapi: Uzman psikologlar çeşitli çalışmaların desteğiyle konuşmalar gerçekleştirerek bireyin hem kaygılarını azaltır hem de yaşadıkları duygu durum bozukluklarını anlamalarına yardımcı olur. Parestezinin azalması için gereken tüm psikolojik tedavileri uygular. Terapide danışanın fiziksel belirtilerini tanıyarak en doğru şekilde yorumlaması, yaşadığı belirtilere karşı çözümler geliştirilmesi ve psikolojik rahatsızlık ataklarının giderilmesi amaçlanır.

• Bilişsel Davranışçı Terapi: Bireyde psikolojik uyuşma sorununa neden olan duyguları teşhis ederek olumlu duygular kazandırılması amaçlanır.

• İlaç Tedavisi: Psikoterapi ve bilişsel davranışçı tedavilerinden sonuç alınamayan bireylerde psikiyatrist önerisiyle ilaç tedavisine başlanabilir. Psikolojik kaynaklı antidepresan içerikli ilaçların kullanılması kesinlikle hekim kontrolünde olmalıdır.

Tüm bu tedavilere ek olarak kendiniz için yapacağınız küçük ama etkili aktivitelerle iyileşmenizi hızlandırabilirsiniz. Aşağıdaki maddeler size önemli ölçüde yardımcı olabilir.

Hareketi Hayatınızdan Çıkarmayın

Vücutta gezen uyuşma ve karıncalanma problemini sık yaşıyorsanız hareket etmek hem fiziksel hem de ruhsal açıdan büyük fayda sağlar. Esneme, açma ve germe hareketleri kaygı kaynaklı oluşan kan akışı rahatsızlıklarını düzenlenmeye destek olur. Temiz havada, hafif tempolu bir yürüyüş ve egzersizler endişelerinizden arınmanız için size kolaylık sağlar.

Düzenli Nefes Egzersizleri Yapın

Diyafram nefesi, vücuttaki oksijen miktarını artırması yönüyle sakinleştiricidir. Bu egzersizi kendi başınıza yapabileceğiniz gibi, uzman gözetiminde de gerçekleştirebilirsiniz. Sağ elinizi göğsünüze yerleştirin. Sol elinizi karnınıza koyarak burnunuzdan nefes alın. Burnunuzdan aldığınız nefesi dört saniyede almanız gerekir. Nefesinizi dört saniye tutmak ve dört saniyede de ağzınızdan vermek yeterli olacaktır.

Kafanızı Dağıtın

Psikolojik uyuşma sorununa odaklanmak, işin içinden çıkılmaz bir hâl almanıza neden olabilir. Biraz da olsa panik ataktan kurtulmak ve anksiyeteden uzaklaşmak için kafanızı meşgul edebileceğiniz aktivitelere yönelebilirsiniz. Uzun zamandır görmediğiniz sevdiklerinizle bir araya gelmek, evinizle ilgilenmek ve müzik dinlemek gibi etkinlikleri tercih edebilirsiniz.

Uzman Desteği Alın

Karıncalanma için hangi doktora gidilir sorusunu merak edenler için bu konu faydalı olabilir. Yaşadığınız durumun psikolojik kaynaklı olduğu kesinleştikten sonra direkt ruh sağlığı uzmanıyla görüşebilirsiniz. Psikolojik uyuşma tetikleyicileri ortadan kalktığı zaman problemler geçse bile temelinde yer alan sorun çözülmedikçe karıncalanmanın tekrar etme olasılığı fazladır.

Sorununuza çözüm üretebilecek bir merkezle görüşmeniz önemlidir. Psikoterapi tedavileri, özellikle anksiyete bozuklukları ve panik atak rahatsızlıklarından kaynaklanan uyuşma sorunlarında bilimsel etkinliği kanıtlanmış yöntemdir.

Türkiye’nin Terapi Odası Mutlu Yaşam’ın uzman psikiyatrist ve psikolog kadrosunun sunmuş olduğu kapsamlı hizmetleri daha yakından deneyimleyebilirsiniz. Psikolojik uyuşma rahatsızlığınızı ortadan kaldırmak adına sizlere özel tedavi seçeneklerini belirlememiz için bizimle buradan iletişime geçebilirsiniz.

Önceki yazımıza https://mutluyasam.com.tr/kararsizlik-nedir-nasil-yenilir/ linkinden ulaşabilirsiniz.