Motivasyon Eksikliği ve Motivasyonu Arttırma Yöntemleri

Herkesin gerçekleştirmek istediği hayalleri ya da hedefleri vardır. Örneğin üniversite sınavını kazanmak, hayalindeki mesleğe sahip olmak, işyerinde terfi almak. Ancak bazen sadece istemek yetmez harekete geçmek gerekir. Bu aşamada devreye motivasyon kavramı girer. Motivasyon ya da güdü kişinin gerçekleştirmek istediği hayallerini, hedeflerini hayata geçirebilmek için hareket etmesini sağlayan güçtür. Gerekli motivasyonu sağladığımızda başaramayacağımız şey yoktur ancak bazen her şey yolunda gitmeyebilir içimizdeki ses başaramayacağımızı söyler bu durumda kendimizi kötü hisseder, sahip olduğumuz tüm motivasyonu kaybederiz. Motivasyon eksikliği, kişinin yapmak istediği şeyleri gerçekleştirmek için yeterince hevesli veya heyecanlı olmaması durumudur. Motivasyon eksikliği ile mücadele edebilmek için önce bu durumu yaşamamızın nedenlerini öğrenmemiz gerekir.

Motivasyon Eksikliğinin Nedenleri

Motivasyonunuzu kaybettiğinizi hissettiğiniz an bu durumun önüne nasıl geçebileceğinizi düşünmeye başlamalısınız. Çünkü motivasyon eksikliği olumsuzlukları da beraberinde getirir. Yaşama sevincinizi kaybedersiniz, hiçbir şey sizi heyecanlandırmaz, sürekli başarısız olacağınıza inanırsınız, bir şeyler üretmek istemezsiniz. Acaba bu hislerin sebebi nedir ?

1. Stres, kaygı ve sürekli olumsuz düşünme hali: Gerçekleştirmek istediğiniz şeyler hakkında duyduğunuz yoğun kaygı, stres ya da sürekli olumsuz olana odaklanma durumu motivasyonunuzu yerle bir eder. Eğer başarılı olmak istiyorsanız bu tür olumsuz duygulardan uzak durmalısınız iyi düşünüp yapmak istediklerinize odaklanmalısınız.
2. Hedef belirlememek: Hedef belirlerken kendini tanıyor olmak, ne istediğini bilmek çok önemlidir. İlginizi çeken, sizi yansıtan ve heyecanlandıran, becerileriniz ile uyumlu hedefler belirlemelisiniz. Çünkü hedefe ulaşmaya çalıştığınız süre boyunca birçok engelle karşılaşacak bu engellerin üstesinden gelmek zorunda olacaksınız. Belirlediğiniz hedef size ne kadar uygun olursa ona ulaşmak için o kadar çok çabalayacaksınız. Hedefiniz size hitap etmiyorsa bir süre sonra motivasyonunuzu kaybedecek hedefinize ulaşmak için çaba göstermeyi bırakacaksınız.
3. Zamanı doğru yönetememek: Zamanımızı etkin şekilde kullandığımızda hem hedeflerimize kolayca ulaşırız hem de bu süreç boyunca kendimize, sevdiğimiz aktivitelere zaman ayırabiliriz. Böylece kendimizi çok yormamış, yıpratmamış oluruz. Aksi halde hedeflerimizi gerçekleştiremeyebilir, potansiyelimizin altında bir performans gösterip hayatımız boyunca mutsuz olabiliriz.
4. Özgüven eksikliği: Özgüven problemi yaşayan kişiler hedeflerini gerçekleştirme konusunda kendilerine inanmamaktadır. Kendilerini sürekli yetersiz hissederler, hayalini kurdukları şeyleri hak etmediklerini düşünürler. Bu durum performanslarını düşürür hedeflerine ulaşma konusunda kişilere engel olur. Motivasyon ve özgüven birbirine paralel bir şekilde hareket eder; özgüvenli olduğumuz süre boyunca kendimizi motive edebiliriz.
5. Erteleme ve öncelikleri belirleyememek: Gün içerisinde çok farklı işlerle uğraşmak zorunda kalırız ancak bunları belli bir önem sırasına göre sıralayarak hareket etmezsek, sürekli yapmak zorunda olduğumuz işleri ertelersek gün sonunda işlerimizin çoğunu tamamlayamamış oluruz. Ayrıca bir şeyleri sürekli ertelemek kaygı ve stres seviyemizi arttırır. Yapmak zorunda olduğunuz işleri gözünüzde büyütmeyin, hemen harekete geçin günün sonunda tüm işlerinizi halleder, rahat bir nefes almış olursunuz.
6. Fizyolojik ihtiyaçları gidermemek: Bedeninizin ihtiyaçlarını yerine getirmeden sürekli çalışırsanız da motivasyon eksikliği yaşarsınız. Hedeflerinize ulaşmak için tabii ki çok önemli bazı konularda fedakâr olmanız gerekebilir ancak bunu yaparken sağlığınıza çok dikkat etmelisiniz. Belli bir uyku düzeni oluşturmalısınız (uzmanlar günde ortalama 7-8 saat uyumamız gerektiğini söylüyor), sağlıklı besinler tüketmelisiniz, egzersizler yapabilirsiniz. Zihnen ve bedenen yorulduğunuzda dinlemeyi ihmal etmemelisiniz.

Çocuklarda Motivasyon Eksikliği

Çocukların çoğu ortalama 6 yaşında eğitim hayatına başlıyor. Bu süreçte çocuklar uzun yıllar ders dinlemek, derste anlatılanları öğrenmek ve pekiştirmek, bir sürü sınava girmek zorunda kalıyorlar. İşte bu aşamada çocukların motive olması çok önemli. Çocuklar okula başladıkları ilk zamanlarda motivasyon eksikliği yaşayabilirler çünkü hiç deneyimlemedikleri bir şeydir okul. Ancak ailelerin ve öğretmenlerinin yardımı ile motivasyon eksikliği sorunu kolayca ortadan kaldırılabilir. Motivasyon eksikliğini ortadan kaldırabilmek için çocuğunuz ile iletişim halinde olmanız gerekir. Onları neyin rahatsız ettiğini, zorladığını; motivasyonunu artırabilmek için nasıl bir yol izlemeniz gerektiğini ancak çocuğunuz ile konuşarak çözebilirsiniz. Neden okula gitmek zorunda olduklarını, okulda öğrendiklerinin gerçek hayatta onlara neler katacağını, öğrendikleri bilgilerin hayatlarını nasıl değiştireceğini uygun bir dille çocuklarınıza anlatmalısınız.

Çocuğunuzun kolayca motive olmasını istiyorsanız uyku ve yemek düzenine de dikkat etmelisiniz. Çocuğunuza ders çalışma, kitap okuma, ödev yapma gibi sorumluluklarını gerçekleştirmesi için bir düzen kurun. Sorumluluklarını yerine getirdikten sonra istediği şeyleri yapabileceğinin bilincinde olsun. Okul konusunda motive olması gereken çocukların daha somut sebeplere ihtiyacı olabilir. Çocuğunuza günlük olarak yapması gereken sorumluluklarının yer aldığı eğlenceli bir çizelge hazırlayabilirsiniz. Programa eksiksiz bir şekilde uyarsa ona güzel sürprizlerinizin olduğunu söyleyerek motivasyonunu arttırabilirsiniz. Çocuğunuzun motivasyon problemleri yaşadığını düşünüyorsanız çocuk psikoloğu desteği almak doğru bir adım olacaktır.

Motivasyonu Arttırmanın Yolları

Motivasyon eksikliği kişinin kendine olan güvenini, geleceği adına umutlarını, başarılı olabileceğine dair inancını kaybetmesine neden olur. Bu tür kötü düşüncelerin önüne geçebilmek için kişi motivasyonunu arttırmalıdır. Motivasyonunuzu aşağıda sıralayacağımız maddeleri uygulayarak arttırabilirsiniz.

1. Amaç belirleyin: Hayatta bir amacınız olursa o amaca ulaşmak için elinizden gelenin en iyisini yaparsınız. Böylece yapabilecekleriniz farkına varır kendinizi daha başarılı ve motive olmuş hissedersiniz.
2. Korkularınızın üzerine gidin: Başarılı olmanıza engel olan, sizi geriye çeken tüm korkularınız ile yüzleşin, onların üzerine gidin. Korkularınızın değil de asıl güçlü olanın siz olduğunu göreceksiniz.
3. Pozitif olun: Hiçbir zaman “ben bunu yapamam, başarısız olurum, ben bunu hak etmiyorum” gibi söylemlerde bulunmayın. İyi düşünün, elinizden gelenin en iyisini yapın motivasyonunuzdaki artışa inanamayacaksınız.
4. Beslenmenize ve uyku düzeninize dikkat edin: Motivasyonunuz arttırmak için vücudunuz ihtiyaçlarını karşılayın. Sağlıklı besinler tüketin, bol su için, belirli bir uyku düzeni oluşturun vücudunuzun dinlenmesini sağlayın.
5. Kişisel gelişim: Kendinizi geliştirmek için attığınız her adımda özgüveniniz de artacaktır. Yeniliklere ve öğrenmeye açık olun, öğrendiğiniz her yeni bilgi kendinizi iyi hissetmenizi sağlayacak dolayısıyla motivasyonunuz da artacaktır.
6. Sanatla ya da spor ile ilgilenin: Resim yapmak ya da koşuya çıkmak kendinizi iyi hissetmenizi sağlayacak, ruhunuza iyi gelecektir. Hobiler edinmeniz motivasyonunuzu arttıracaktır.
7. Başarı hikayelerinden faydalanın: Kendinize örnek aldığınız kişilerin hayat hikayelerinden ilham alabilirsiniz. Kendinizi onun yerine koyabilirsiniz. Tüm zorluklara rağmen o başardıysa sizin de bu zorlukların üstesinden gelebileceğinize kendinizi ikna edebilirsiniz. Çok fazla okuyun, araştırın hemen pes etmeyin, başarabilmek için bazen inatçı olmak gerekir.
8. Kendinizi ödüllendirin: Koyduğunuz hedefleri başarılı bir şekilde tamamladıysanız bu durumu kendinize ufak bir ödül vererek kutlayabilirsiniz. Örneğin çok istediğiniz bir kıyafeti satın alabilirsiniz ya da çok sevdiğiniz kafede arkadaşlarınızla buluşup kahve içebilir, küçük molalar ile kendinizi ödüllendirebilirsiniz. Bunu yaptığınızda hedefinize ulaşabilmek için daha motive olmuş hissedersiniz.

Yazı boyunca motivasyon eksikliğinin ne olduğundan, nedenlerinden ve bu tür sorunların nasıl üstesinden gelebileceğimizden, motivasyonumuzu nasıl sağlayabileceğimizden bahsettik. Ancak bu bazen zannedildiği kadar kolay olmayabilir. Yaşadığımız endişeler, çevre baskısı, kötü tecrübelerimiz kendimizi motive etme konusunda bize engel olabilir. Alanında uzman bir psikolog yardımı almak eksiklerimizi ya da yanlışlarımızı daha rahat görebilmemizi ve bunların üstesinden kolayca gelebilmemizi sağlayabilir. Sağlıklı ve mutlu günler dileriz.

Bir önceki yazımıza https://mutluyasam.com.tr/dikkat-eksikligi-ve-hiperaktivite-bozuklugu-nedir/ linkinden ulaşabilirsiniz.