Kumar Bağımlılığı Nedir?

Kumar Nedir?

Kumar, para kazanma üzerine geliştirilen ve daha çok para kazanmak için bahse girilen şans oyunlarının genel adıdır.  Kumar oyunları sadece kumarhanelerde iskambil, rulet ya da şans oyunları içeren makinelerle oynanan oyunlar değildir. Bazen kahvehanelerde ya da ev ortamlarında bir grup kişinin bir araya gelerek, bazen de kişinin bireysel olarak bazı bayiliklerden ya da internet üzerinden para yatırarak oynadığı iskambil oyunları, okey, tavla gibi taş oyunları, at yarışları, maç tahminleri de kumar oyunlarının içine girmektedir.

Kumar oyunlarında en önemli kriter, kişinin kumarı ne için ve nasıl oynadığıdır. Yani her kumar oynayan kişi kumar bağımlısı değildir. Bütçesini sarsmadan, oyunu kaybetse de kontrolsüz bir kazanma hırsının içine girmeden, kumar için harcadığı parayı sınırlandırabilen ve kumar oyunlarını sadece kısa süreli eğlence amaçlı oynayabilen kişiler kumar bağımlısı değillerdir.

Ancak bir gecede zengin olma veya daha önce kumarda kaybettiği paraları geri kazanma gibi hayalperest düşüncelerle kumar oynayan, kumarı eğlenmek için değil de hırslı bir şekilde kazanmak için oynayan, harcayabileceği paranın daha fazlasını da kumar oyunlarına yatırarak ciddi maddi kayıplara uğrayan, bu yüzden dışarıya borçlanan ve tüm bunların sonunda aile, sosyal çevre ve iş çevresiyle ilişkilerinin bozulmasına neden olan kişiler kumar bağımlısı olarak adlandırılan kişilerdir.

Kumar Bağımlılığı Nedir?

Kumar bağımlılığı, kişinin kısa süre içerisinde kolay bir şekilde çok para kazanmak adına daha fazla para veya mal kaybına uğradığı ancak zarar etmesine rağmen yine de şans oyunları oynamaktan vazgeçemediği bir bağımlılık türüdür. Kumar bağımlısı olan kişiler kumar oyunlarında kazandıkları zaman kendilerinin bu konuda özel bir şansının ve yeteneğinin olduğuna, kaybettikleri zaman ise bu durumun sadece şanssızlık olduğuna inanırlar.

Kumara Alışma Nasıl Gerçekleşir?

Bağımlılıkların her türlüsü önce azar azar kişiye keyif vererek başlar. Nasıl ki alkol, sigara ya da madde bağımlılıklarında ilk alışma dönemi azar azar dozlarla keyiflenme düzeyindeyse aynen kumar bağımlılığı da ilk başlarda az sürelerle oynanarak keyifli vakit geçirme, kumar masasında kendini değerli hissetme ve bir günde çok zengin olma hayalleri ile kişiye haz veren bir süreçtir. Kişi bu hazzı yaşadıkça kendisini daha fazla kumar oyunlarına kaptırmaya başlar ve bir süre sonra bu haz dürtü kontrolsüzlüğüne dönüşerek düşünmeden kontrolsüzce kumara para yatırma ve kumar oynama alışkanlığına dönüşür.

Birçok kişi fark etmeden kaybettiği parayı tekrar kazanmak için kumar oynadığını ve bunun mantıklı bir çözüm yolu olduğunu düşünür. Bu nedenle kaybettiği parayı geri kazanma kaygısı kişinin kendisinin kumar bağımlısı olduğunu fark etmesini engeller. Ancak ciddi maddi zararlara uğramış olan bu kişiler kendilerini daha fazla baskı ve stres altında hissederler. Kumarda kaybettikleri para miktarı nedeniyle panikleyerek bu kişiler daha fazla kumar oynamaya başlarlar. Bu panik hal ise kumar oyunları sırasında sağlıklı düşünmelerini tamamen engellediği için bu kişiler, paralarını geri kazanmaya çalışırken kaybettikleri paradan da fazlasını kaybetmeye başlayabilirler.

Kumar bağımlılığın daha fazla artması sonucunda kişilerin sorunlarıyla baş etme becerileri işlevsel olarak tamamen bozulmaya başlamıştır. Bu kişiler kendilerini suçlu hissetmelerine rağmen gerçeği kimseyle paylaşamayacaklarını düşünürler. Bu nedenle tefecilerden alınan borçlar, kumar borçlarını kapatmak için çekilen banka kredileri, kredi kartı borçlanmaları ya da yakın kişilerden alınan borçların geri ödenememesi sonucunda ev adresine veya iş adresine gelmeye başlayan alacaklı kişiler, haciz ya da borç kağıtları sonucunda kişinin genellikle kumar bağımlısı olduğu ortaya çıkar. Bu süreç içerisinde borçlar yapılandırılamadığında kişi hapis cezasına kadar ceza alabilir ve başını büyük bir derdin içine soktuğunu ancak o zaman fark edebilir.

Kumar Bağımlılığında Aile İlişkileri

Kumar bağımlısı olan bir kişinin kumar borçları ortaya çıktığında bu durum aile içi ilişkileri derinden sarsar. En büyük sarsıntı ise aile üyelerinin kumar bağımlısı olan kişiye tekrar güvenememesidir. Bu dönemde aile içinde maddi ve duygusal bir kriz başlar. Aile üyeleri bu krizi yönetemediklerinde özellikle kumar bağımlısı kişi evli ise boşanma süreci, bekar ise ebeveynleriyle ciddi çatışmalar içerisine girer.

Aile üyeleri içerisinde kriz yönetimi yapılabilirse kumar bağımlısı olan kişiyi koruyabilmek ve iyileştirebilmek için aile üyeleri genellikle borçları aralarında paylaşarak kişinin kumar borçlarını ödemeye yönelirler. Ancak bu dönemde diğer aile üyeleri bu durumu bir gençlik hatası ya da iyi niyetle yapılmış bir yanlış gibi düşünerek bağımlı kişinin özür dilemesi, üzgün olduğunu söylemesi sonucunda bu hatayı bir daha yapmayacağına ikna olmaya çok yatkındırlar. Ancak bilinmesi gereken bir gerçek vardır ki, bağımlılık süreci kişinin hayatını ve ilişkilerini tehdit etme boyutuna geldiğinde sadece yatışma dönemine girer.

Kişi için tehlikeli süreç bittiğinde kişi kendisini kontrol edebileceğine inanarak tekrar azar azar kumar oyunları oynama girişiminde bulunabilir. Bu durum bir alkol bağımlısının alkolü 6 ay ağzına hiç sürmedikten sonra nasılsa ben alkolü bıraktım bir biradan bir şey olmaz diye düşünmesi ile aynı durumdur. “Nasılsa ben kumarı bıraktım bir at yarışı oynasam ya da bir maç kuponu doldursam ne olabilir ki?” gibi masumca düşündüğü şans oyunları tekrar kişinin zihnindeki para kazanma hazzını tetikler.

Her bağımlılık gibi kumar bağımlılığı da azar azar başlanan haz ile kısa süre içerisinde kontrol edilemez bir kumar oynama dürtüsü haline dönüşür. Bu nedenle kumar bağımlısı olan kişiler birçok defa aşırı borçlandığında belli bir süre kumarı bırakırlar ancak borçlar azaldığında ise tekrar kumara başlayarak yine büyük miktarlarda borçlanırlar.

Kumar Bağımlılığı Nasıl Geçer?

Kumar bağımlılığı genelde başka psikolojik sorunların bir sonucu olarak da karşımıza gelir. Örneğin bir kişinin çocukluktan itibaren tedavi edilmemiş dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu var ise bu bozukluk yetişkinlikte dürtü kontrol bozukluğu olarak seyrederek bu kişinin kumar bağımlılığı geliştirmesinde alt zemin oluşturabilir. Aynı şekilde bipolar bozukluk yaşayan kişiler manik atak dönemlerinde kontrolsüzce kumar oynayabilmektedirler.

Günlük yaşamda maddi zorlanmalar yaşayan kişilerin kaygılı, stresli ya da depresif yapıları onları kısa sürede zengin olma hayallerinin içerisine sokarak, sağlıklı bir risk analizi yapmadan para kazanma hırsı ile kumar bağımlısına dönüşmelerinde tetikleyici olabilmektedir. Çocukluk yıllarında özgüven kaybı, anne-baba yoksunluğu yaşama ve kavgalı-çatışmalı bir ortamda büyüme de yine kısa sürede para aracılığıyla saygı, hürmet, özgüven kazanma hayalleri ile kişiyi kumar bağımlısı olmaya yöneltebilmektedir.

Kumar bağımlılığı kişinin sağlıklı düşünme süreçlerini bozan bir psikiyatrik rahatsızlıktır ve mutlaka profesyonel bir destek almayı gerektirir.

Neden Psikolojik Danışmanlık Merkezinden Destek Almalıyım?

Kumar bağımlılığı tedavi edilmediğinde kendisini kısır döngü bir biçimde tekrarlayabilen bir rahatsızlıktır. Kişi kumar borçları azaldığında ya tekrar kumara başlamaktadır ya da bağımlılık şekil değiştirerek alkol bağımlılığı, nikotin bağımlılığı, madde bağımlılığı gibi farklı bağımlılık türlerine kaymayı tetiklemektedir.

Bağımlılıklarının hepsinin ortak noktası, bağımlılık yaratan şeyler için kontrolsüzce para harcama ve kişinin kendi sağlığını bozma ile başına büyük dertler açma pahasına bu süreci kendi başına durduramamasıdır. Bu yüzden kumar bağımlılığının neden ortaya çıktığını tespit etmek kişinin kumar bağımlılığından kurtulması için birinci adımdır.

Kumar bağımlılığı daha önce tedavi edilememiş bir psikiyatrik rahatsızlığın sonucu ise önce psikiyatri hekimi tarafından ilaç tedavisinin düzenlenmesi gerekir. Ancak kumar bağımlılığı kişinin günlük yaşamını da etkileyen olumsuz bir süreç olduğundan dolayı kişinin alışkanlıklarını bırakması ve otokontrollü bir şekilde davranabilmesi için yeni alışkanlık kazanımının pekişmesi gerekir. Sağlıklı alışkanlıkların gelişmesinde ilaç tek başına yeterli değildir. Kumar bağımlısı olan kişinin ilaç tedavisi ile birlikte bir de psikoterapi desteği alması gerekir.

Yetişkinler için psikolog desteği sayesinde kişiye para kazanma, parayı doğru harcama, parayla birikim yapabilme, kişiyi tekrar kumar oynamaya yönelten tetikleyicilere karşı dirençli durabilme, kişinin karşılaştığı problemleri çözebilme becerileri, yakın çevresiyle sağlıklı iletişim kurabilme ve kendini doğru ifade edebilme becerilerinin kazandırılması hedeflenir.

Psikolojik danışmanlık merkezinden online ya da yüz yüze alacağınız online psikolog ile bağımlılıklarınızdan kurtulmanız her zaman mümkün.

Mutlu ve sağlıklı günler dileriz.

Bir önceki yazımıza https://mutluyasam.com.tr/cocuklarda-ozgul-ogrenme-guclugu/ linkinden ulaşabilirsiniz.