Üniversite Tercihinde Akran Etkisi

Kişi hayatı boyunca pek çok karar verir. Meslek seçimi, kişinin tüm yaşantısını etkileyen kararların başında gelir. Lise sürecinin sonlanmasıyla birlikte girilen üniversiteye girişi sınavı, öğrencilerin mesleklerinin belirlenmesinde etkilidir. Sonuçların açıklanmasıyla birlikte neredeyse bütün öğrencilerde telaş ve kaygı baş gösterir. Bu yüzden, kişinin tüm yaşantısını kökünden etkileyecek meslek seçimini yapmak, lise sürecinden yeni sıyrılan gençler için yorucu ve zorlayıcı olabilir.

Kafa karışıklığı yaşanabilir. Hevesler ve istekler, yetenek ve becerilerden ayrılamayabilir. Doğru ve memnun edici bir karar vermek için çeşitli parametrelerden yararlanılmalı ve tek bir duruma bağlı kalınarak karar verilmemelidir. Üniversite tercihinde akran etkisi, aile ve çevre baskısı, heves ve hedefin birbirine karışması, öğretmenlerin yönlendirmesi gibi çeşitli pek çok dış etmen yüzünden karar almak zorlaşır.

Hem öğrencinin yaşadığı bu zorlu süreci sağlıklı bir şekilde atlatmak hem de ailenin öğrenciye doğru bir şekilde yaklaşabilmesi için profesyonel destek alabilirsiniz. Ergenlik sürecinin dönemeçlerinde psikolojik desteğin yeri oldukça kritiktir.

Popüler Olan Seçeneklere Değil Uyumlu Olan Seçeneklere Yönelin

Üniversite seçimi sırasında kişinin kendi için en doğru ve en uygun mesleği tercih edebilmesi oldukça önemlidir. Doğru tercihler yapmak için kişi ilk olarak kendini tanımalıdır. Yetenek ve beceriler, hayal ve istekler net bir şekilde fark edilmeli ve farklı meslek testlerine başvurarak kişinin eğilimleri tespit edilmelidir. Tüm bunlara ek olarak, meslek alanları ve hedeflenen üniversiteler hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olunması da gerekir. Meslek ve üniversite tercihi sırasında öğrencilerin en sık düştüğü hatalardan biri, kendi yeterlilik ve isteklerine bakmadan, yaşantısını ve gelecek beklentisini göz ardı ederek popüler olan, göz önünde olan alanlara ve okullara yönelmesidir.

Üniversiteler arasındaki artan rekabet ortamı yüzünden üniversiteler kontenjanlarını doldurmak için çeşitli tanıtım kampanyaları sürdürür ve bu kampanyalar da üniversite tercihi yapacak gençlerin aklını karıştırabilir. İstatistikler üniversite okuyan her üç gençten birinin memnun olmadığını söylerken aldığı eğitimden bağımsız iş yapan kişilerin sayısı da günden güne artıyor.

Lise sürecinde kurulan arkadaşlıklar üniversite seçimlerinde gereğinden fazla etki gösterirken üniversite tercihinde akran etkisi kişinin istemediği bir şeyi istediğini sanmasına sebep olabiliyor. Örneğin; bir grup arkadaş aynı şehirde okumak ya da aynı okulda okumak için tercihlerini kısıtlayabiliyor ve bir arada olmak için kendilerine uygun olmayan seçeneklere yönelebiliyorlar.

Üniversite tercihinde akran etkisi olumsuz boyutlara vardığı noktalarda sınırlandırılarak kişinin doğru karar vermesine yardımcı olunmalıdır. Aile üyeleri bu süreçte gencin üzerine gitmek yerine onun davranışlarını doğru anlamak ve yardımcı olmak için sağduyulu yaklaşmalıdır. Hem aile ile birlikte hem de gencin tek başına online terapi alması yaşanan süreci kolaylaştırabilir.

Üniversite Tercihlerinde Aile Etkisi

Aileler her zaman çocukları için en iyisinin olmasını ister. Ancak bu iyi niyetli istek çocukların istek ve yetenekleri göz ardı edilmediği takdirde değerli ve anlamlıdır. Ailenin gelecek beklentisi, kendi bakış açısı, çocuğuna dair olan beklentileri çocuğa aşırı bir şekilde yansıtılmamalı, çocuğun istemediği mesleğe yönelmesi için baskı yapılmamalıdır. Pek çok ailede üniversitede tercih edilecek bölümü ya da fakülteyi öğrenci yerine ebeveyn seçer.

Toplumsal saygınlığını ve ekonomik olanaklarını değerlendirerek tercihlerini oluşturan aileler çocuklarını yok sayarak hareket edebilmektedir. Bu da üniversite okurken mutsuz, mesleğe atıldığında da başarısız insanların yetişmesine sebep olur. Aile çocuğuna rehber ve destek olmalıdır. Üniversite tercihinde akran etkisi, geçici hevesler ve popüler kültürün gencin kafasını karıştırmasının önüne geçmelidir.

Her koşulda kararlarına saygı duyulan bir genç hayata dair daha sağlam adımlar atabilir, çözüm üretme konusunda daha istekli olabilir. Üniversite tercihi sırasında aile ve çocuk arasında çatışmalar doğabilir. Uzman desteğine başvurarak gergin ve sıkıntılı sürecin getirdiği çatışmaları anlamlandırabilir ve uzlaşabilirsiniz.

Sosyal Baskı ve Üniversite Tercihinde Akran Etkisi

Hayatın içinde karakterin ve davranışların şekillendiği pek çok dönemeç bulunur. Gençlik çağı bu dönemeçlerden en önemli olanıdır. Kişi kendi tanımaya, isteklerini anlamaya, ihtiyaçlarını fark etmeye başlar. Bu süreçte birçok yeni insanla tanışır, birçok eski dosttan ve alışkanlıktan vazgeçer. Bunlar çok doğal ve akışında gerçekleşen durumlardır. Lise yaşantısı, çocukluktan gençliğe geçiş ve aileden kopuşun net bir şekilde yaşandığı ilk süreçtir. Lise yaşantısı boyunca kişi sosyal yaşantı içinde kendini tanır, bir yer edinir, grupla hareket etmeyi öğrenir ve birçok gruba dâhil olmaya çalışarak ait hissetmek ister.

Tam da bu süreçte sıklıkla beraber vakit geçiren gençlerin birbiri üzerinde etkisi daha fazladır. Üniversite tercihinde akran etkisi oldukça fazladır çünkü gencin üzerinde bulunduğu grubun etkileri vardır. Lise sürecinde bir arada olarak daha güçlü hisseden gruplar, üniversiteye geçişte parçalanmak istemez. Üniversite tercihinde akran etkisiyle pek çok kişi gitmek istemediği şehirleri dahi tercih listesine ekler. Ergenliğin verdiği yoğun ve karmaşık istekler ilerleyen süreçte verilen kararlardan pişman olunmasına sebep olabilir.

Böyle bir noktada tercih yapacak gence objektif bir bakış açısı sunmak ve fikirlerinin sağlam bir zemine oturmasına yardımcı olmak gereklidir. Ergenlik sürecinde kişi özellikle arkadaş çevresinden gelen telkinlere çok açıktır. Bir grubun birlikte hareket etmesinin verdiği heyecan, aileye kendini kanıtlama çabası, çevrede popüler olma isteği kişinin özelliklerine uymayan meslek ve iş alanlarına yönelmesine neden olabilir. Aile, öğretmen ve danışmanlar sakin bir tutumla yaklaşarak üniversite tercihi yapacak kişiye farklı bakış açıları kazandırmalıdır.

Meslek Seçimi Yapmak İçin Tüyolar

Meslek tercihi sırasında birçok farklı faktör etkilidir. Üniversite tercihinde akran etkisi ve aile baskısı bu faktörlerin başında gelir. Çevre etkisi, ekonomik kaygılar, popüler kültür gibi birçok faktör de kişinin tercihini etkileyebilir. Bu faktörlerin etkisini en aza indirerek birkaç temel noktaya odaklanarak daha sağlıklı seçimler yapabilirsiniz. İlk olarak kriterlerinizi belirlemelisiniz. İlgi duyduğunuz ve yaparken keyif aldığınız alanları listeleyerek başlayabilirsiniz. Kendinizi iyi bir şekilde tanımalı ve analiz etmelisiniz.

Kişilik yapısı, ilgi alanları, yetenek ve beceriler ele alındığında bir mesleğe dair yönelim bulunabilir. Meslekleri iyi araştırmalı ve imkan dahilindeyse çalışma alanlarını, bir günlerinin nasıl geçtiğini öğrenmelisiniz. Kişinin hem kendini hem de yapmak istediği mesleği tanıması, hakkında bilgi sahibi olarak ilerlemesi gerekir. İstek ve beklentiler değişiklik gösterse dahi özenle verilen bir karar uzun vadede memnuniyet vericidir. Meslek gruplarının çalışma ortamları, iş koşulları, iş bulma olanakları, mesleğe gelecek yıllarda duyulacak ihtiyaç oranı gibi pek çok konuda bilgi sahibi olunmalıdır.

Üniversite tercihinde akran etkisiyle yapılan bilinçsiz seçimler meslek hayatın başlandığında hayal kırıklıklarına sebep olabilir. Karmaşık düşüncelerde boğulmamak ve istenmeyen sonuçların önüne geçmek için basit bir tabloyla fikirlerinizi somutlaştırabilirsiniz. Bir kâğıdı alıp dört kategoriye ayırmalısınız. İlk boşluğa istediğiniz meslekleri yazmalısınız. İkinci boşluğa bu meslekleri neden istediğinizi yazmalısınız.

Üçüncü boşluğa istediğiniz bu meslekte çalışmak için gerekli olan yetenek, beceri ve gereklilikleri yazmalısınız. Dördüncü başlığa ise üçüncü başlıkta yazdığınız maddelerden hangilerini yapabileceğinizi yazmalısınız. Böylece, hızlı bir şekilde istediğiniz mesleklerle ilişkinizi ölçen bir tablo elde edebilirsiniz.

Üniversite tercihinde önemli rol oynayan diğer faktörlerden aile tutumu hakkındaki yazımıza https://mutluyasam.com.tr/universite-tercihlerinde-aile-tutumunun-onemi/ bağlantıdan ulaşabilirsiniz.

Önceki yazımıza https://mutluyasam.com.tr/capgras-sanrisi-sendromu-nedir/ linkinden ulaşabilirsiniz.