Psiko-Onkoloji (Kanser Psikolojisi) Hakkında Her Şey

İdrarda kanama, ısrarlı bir şekilde geçmeyen öksürük, göğüste fark edilen bir kitle, değişik şekilli bir ben sebebiyle doktora başvuran kişiye kanser teşhisi konduğunda hasta pek çok duyguyu bir arada yaşar. Anın şokunu atlatmaya çalışır, yaşadığını inkar eder, öfkelenir, üzülür, korkar ve bazı tetikleyicilerin sebebini kendinde bulursa – örneğin; sigara, alkol tüketimi – suçluluk duygusu hisseder. Kanser hem yaşayan kişi hem de hastanın çevresindeki kişiler için çeşitli ruhsal problemlere sebep olabilir. hastanın yaşadığı duygular sosyal yaşantısı ve profesyonel hayatı dahil bütün yaşantısını etkiler. Bazı hastalarda bu durum kriz etkisi yaratabilir.

Kanser hastalığının hem hastalar hem de aileleri üzerindeki psikolojik etkisini araştıran psiko-onkoloji, hastaların ve yakınlarının yaşam kalitesini artırmayı hedefleyerek psikolojik destek sunar. Psiko-onkoloji kapsamında gerçekleştirilen araştırmalar, kanserin beden ve zihin etkileşimindeki yerine ışık tutar. Psiko-onkoloji temelli yaklaşım kanser hastalarının tedavi ve bakımında yalnızca fiziksel ve psikiyatrik belirtileri değil, yaşam kalitesini de iyileştirmeyi amaçlar. Mutlu yaşam üzerinden yetişkin psikolojisi ve özelinde kanser psikolojisi hakkında bilgi alabilir, psikolojik destek için görüşme oluşturabilirsiniz.

Psiko-Onkoloji Türleri

Kanser tanısı konan kişileri, bu kişilerin eşleri, çocukları ve diğer aile üyeleri de dahil olmak üzere, hayatları kanserden etkilenen kişileri destekleyen alan psiko-onkolojidir.

Kanserden kaynaklı olan bazı zorluklar aşağıdaki gibidir:

-Kanser tanısı ile başa çıkmak,

-Kanser tedavilerinin etkisine cevap vermek,

-Kanser ya da kanser tedavilerinin sebep olduğu acı ve ağrı duymak,

-Palyatif bakım ile başa çıkmak,

-Kanser tedavisi esnasında ve tedavi sonrasında hayat kalitesini korumak,

-Kanserden sonra yaşama adapte olmak,

-Kanser tedavisi türleri ile ilgili fobiler,

-Kanserin nüksetmesi ile ilgili korkular,

-Vücut imajının bozulması ve kişinin kendini beğenmemeye başlaması,

-Profesyonel yaşam, sosyal hayat ve özellikle yakın ilişkilerde değişen yaşam koşulları kaynaklı problemlerin yaşanması,

-Cinsel performans ile ilgili sorunlar,

-Depresyon, anksiyete ve diğer psikolojik sıkıntılar,

-Kanserle karşı karşıya olmanın yarattığı travma.

Birkaç farklı psiko-onkoloji müdahale çeşidi bulunur:

-Bilişsel davranışçı terapi,

-Kabul ve kararlılık terapisi,

-Farkındalığa dayanan stres azaltma uygulamaları,

-Çözüm odaklı terapi.

Kanser yüzünden hayatı sekteye uğrayan ya da büyük değişikliklere maruz kalan kişiler psikolojik destek almalıdır. Mutlu Yaşam’ın uzman ekibi ile yaşanan sürecin etkilerini minimuma indirmek için terapi seansları gerçekleştirebilirsiniz. Online psikolojik destek sunan Mutlu Yaşam ile mekandan bağımsız olarak terapi desteği alabilirsiniz.

Kanser Teşhisi Konan Kişilerin Hayat Tarzlarında Yapabilecekleri Düzenlemeler

Kanser tedavisinin yanı sıra sabır ve bakım oldukça önemlidir. Kanser teşhisi konan hastaların ve onlara bakım veren kişilerin iyileşme ve tedavi sürecinde uygulayabilecekleri bazı basit stratejiler şunlardır:

-Farkındalık çalışmaları,

-Derin nefes alma, esneme ve gevşeme egzersizleri,

-Aile fertleri, arkadaşlar, psikolojik topluluk grupları gibi hastanın destek alacağı sistemleri bir araya getirmek,

-Tıbbi işlemleri gerçekleştiren ekiplerle fiziksel ve duygusal sorunlar hakkında konuşmak. Psiko-onkoloji hakkında daha fazla bilgi almak ve süreçte destek almak için Mutlu Yaşam ile iletişime geçebilirsiniz.

Psiko-Onkolojide Beden ve Zihin Etkileşimi

Kanser hastalığı, bu hastalığın oluşumu ve gelişimine sebep olan tüm psikososyal etmenlerle birlikte çok katmanlı bir süreçtir. Sosyoekonomik durum kanserin öngörülmesi ve ilerlemesi üzerinde kritik bir etkiye sahiptir. Ayrıca, hastalığın ilerlemesinde stres ve kişilik faktörlerinin de rolü bulunur. Çeşitli araştırmalar stresin tümörün oluşmasına ve farklı şekillerde ilerlemesine olanak sağladığını gösterir. Bu durum klinik olarak bir önem arz etmez. Ancak geriye dönük araştırmalar, yaşamı etkileyen önemli olaylarla kanser hastalığının insidansı arasında istatistiksel bir ilişki olduğuna işaret eder. Çeşitli psikolojik rahatsızlıkların bilhassa depresyonun kanser hastalığına daha kötü bir seyir kazandırdığına dair vaka bazlı kanıtlar mevcuttur.

Kanser teşhisi konan hastaların süreçteki psikolojik hali oldukça önemlidir. Kanser, hayatı tehdit eden bir hastalık olduğundan hem hastayı hem de hasta yakınlarını psikolojik olarak etkiler. Hayat ideallerinin tehdit edilmesi, gelecek kaygısı, sosyal rollerde oluşan değişiklikler, gelecek kaygısı, organ kaybı yaşanması, saçların dökülmesi, bağımlı ve muhtaç hissetme, beden imajındaki hızlı değişimler kanser hastalarında endişeye ve gerginliğe sebep olur. Hasta yakınları da bu değişikleri gözlemleyebildiklerinden bu hisleri paylaşırlar.

Hastalık algısı, tetkik aşamaları, biyolojik etkileri, psikolojik etkileri, tedaviden kaynaklı oluşabilecek ruhsal sıkıntılar hastalığın etkilediği organ ya da organlara göre değişiklik gösterebilir. Bu sürece uykusuzluk, iştahsızlık, yorgunluk, isteksizlik sık sık gelen endişe atakları, mutsuzluk, öfke nöbetleri, isteksizlik, hayattan tat almama ve ölüm korkusu eşlik eder. Hastaya bu süreç boyunca gereken psikolojik destek sağlanmadığı takdirde hastalığın vücut üzerinde oluşturduğu etkilerin kontrolü zorlaşır. Psiko-onkoloji alanında uzman psikologlarla birlikte anlaşılır ve etkileri azaltılabilir bir hal alabilir. Online psikolog desteği alarak kanserin vücutta yarattığı etkilerin psikolojik boyutunu daha iyi bir şekilde yönetebilirsiniz.

Kanser Tedavisinde Psikolojik Desteğin Önemi

Psiko-onkoloji ile ilgilenen uzman psikologlar tarafından hasta bazlı olarak belirlenen destek terapiler, hem hastanın hem de hasta yakınlarının yaşanan bu zorlu süreci daha kolay atlatmasına yardımcı olur. Kanser tedavisi gören hastanın psikolojik halindeki iyileşme ve pozitif bakış açısı hayat kalitesinin artmasına olanak sağlarken tedavinin başarı şansını da artırır.

Sağlıklı bir yaşam şeklinden bir anda ortaya çıkan kanser sürecine adapte olabilme, mücadele gücünü kendinde bulabilme ve artırabilme, fiziksel ve ruhsal açıdan iyi hissedebilme bu destek terapiler ile olanaklı hale gelir. Ek olarak, huzursuzluk, kaygı, uykusuzluk, halsizlik, depresyon, mide bulantısı, ağrı gibi fiziksel ve ruhsal şikayetlerle baş etme yetisinin oluşması, benzer durumlar yaşayan hasta yakınlarının hastaya destek konusunda direncinin artması, sekteye uğrayan sosyal yaşam, profesyonel hayat ve ekonomik faktörler, sorumlulukların bölüşülmesi gibi hayatla ilgili konularda düzenin tekrar oluşması için psikolog desteği alınması çok önemlidir.

Sağlıklı işleyen bir bedenin en önemli dayanağı kişinin kendini iyi hissetmesidir. Mutlu Yaşam’ın uzman psikologları hastaya sağladıkları psikolojik desteğin yanı sıra sürece dair bilgilendirmeler de yapar. Böylece psikolog ile birlikte süreci daha iyi anlayabilir ve değerlendirebilirsiniz.

Kanser Hastalarının Psikolojik Destek Gereksinimi

Kanser hastalığı kişinin hem zihnini hem de bedenini etkiler. Kanser teşhisi konulan hastaların yarısından fazlası bunu öğrendiklerinde depresyon ve anksiyete yaşar. Bütün hastalar psiko-onkolojik müdahale istemeyebilir ya da ihtiyaç duymayabilir. Fakat kanser hastaları, hastalığın farklı evrelerinden geçerken çeşitli sıkıntılar yaşayabilirler. Bu sebeple rutin olarak görüşmeler gerçekleştirmeleri tavsiye edilir. Kanser hastalarında en yaygın görülen fiziksel sıkıntı ağrılardır. Bu ağrılar tümörün büyümesinden kaynaklanabileceği gibi, ameliyatlar, radyoterapi, kemoterapi ve hareketsizlik gibi sebeplerden de kaynaklanabilir.

Ayrıca, bilimsel çalışmalar belirsizlik, duygusal sıkıntı, umutsuzluk ve depresyonun da ağrıya sebep olduğu yönündedir. Psiko-eğitim, bilişsel davranışçı terapi, yoga, egzersiz ve gevşeme yöntemlerinin hastalığa olumlu yönde etki gösterdiği gözlenmiştir. Alınan psikolojik destek ile hasta ağrıyla başa çıkmayı ve dikkatinin odağını değiştirmeyi hedefler. Online psikolojik destek kanserin farklı evrelerindeki kişiler için de uygundur. Yorulma sıklığı artan kanser hastaları için mekandan bağımsız gerçekleştirilen terapiler daha sağlıklı sonuç verebilir.

Önceki yazımızı https://mutluyasam.com.tr/psikotik-bozukluklar-ve-belirtileri/ linkinden inceleyebilirsiniz.