Adres
Cumhuriyet Mah. Dekanlar Sok. No:2 D:1 Süleymanpaşa-TEKİRDAĞ
Danışan Destek Hattı
0850 307 57 22
Adres
Cumhuriyet Mah. Dekanlar Sok. No:2 D:1 Süleymanpaşa-TEKİRDAĞ
Danışan Destek Hattı
0850 307 57 22
Mükemmeliyetçilik kelimesi başlangıçta olumluymuş gibi bir izlenim verebilir ancak durum gerçekte hiç de öyle değildir. Mükemmeliyetçiliği şu şekilde tanımlayabiliriz bireyin kendi adına çok fazla beklenti altına girmesi ve bu beklentilere ulaşabilmek için kendine karşı aşırı yıkıcı ve eleştirel bir tutum sergilemesi. Amaç kusursuz olmaktır ancak gerçek hayatta bu mümkün değildir. Bu kusursuzluğu hedefleme durumu birey üzerinde aşırı baskıya sebep olur.
Mükemmeliyetçi bireyler bu süreçte başarılarından çok başarısızlıklarına odaklanır. Kendilerinin yeteri kadar iyi olmadığı düşüncesine kapılır. Mükemmeliyetçilik yaşamın her alanında ve her yaş grubunda görülebilir. En basit eylemler bile onlar için çok büyük anlam ifade etmektedir. Örneğin basit bir form doldurulacak kişi bunu en az 3-4 kere kontrol eder. Çünkü her şey kusursuz ve tam olmalıdır. Her seferinde bunu yaşamak bireylerin yüksek oranda kaygı yaşamasına sebep olur. Bir şeyleri sürekli kontrol etme ihtiyacı hissederler. Bu durum genelde elinden gelenin en iyisini yapmaya çalışmak ile karıştırılır ancak iki durum birbirinden çok farklıdır.
Elinden gelenin en iyisini yapmak bireyin işini ve yeteneklerini en iyi şekilde yerine getirmesidir. Birey burada kendinin en iyi versiyonunu elde etmek için sürekli ilerlemeyi ve gelişimini tamamlamayı hedefler. Yaptıkları hatalara karşı kendilerini suçlamazlar bu hatalardan ders almaya çalışırlar. Elinden gelenin en iyisini yapan kişi başarılı olmak için, hedefine ulaşmak için kendi isteği ile çalışır kimsenin onayına ve yönlendirmesine ihtiyaç duymaz.
Mükemmeliyetçilik her yaşta ve her alanda ortaya çıkabilir. Mükemmeliyetçi kişilerin ortak özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz:
Çok ufak bir hatada bile kendinize çok kızıyorsanız, en ufak başarısızlığınızda kendinizi değersiz hissediyorsanız
Büyük tabloyu göremiyorsanız, neler başardığınızdan çok neleri başaramadığınıza odaklanıyorsanız
Çoğu zaman kendinizi yetersiz hissediyorsanız
Yaptığınız her işi en iyi şekilde yapmak zorunda olduğunuzu düşünüyorsanız
En iyisini de yapsanız yine de tatmin olmuyorsanız mükemmeliyetçi olabilirsiniz. Bu hisleri çoğu insan çoğu zaman yaşayabilir ancak mükemmeliyetçi bireylerde bu duyguların dozu oldukça yüksektir.
Mükemmeliyetçiliğin nedenlerini şu şekilde sıralayabiliriz:
Sosyal çevreden beklentileri: Küçük yaşlarda diğer bireyler tarafından başarılı olduklarında sevildiğini, onaylandığını hissetmesi. Mükemmeliyetçi kişilere göre sosyal çevre tarafından kabul edilebilmenin tek şartı mükemmel olmak, hata yapmamaktır.
Sosyal Öğrenme: Aile bireyleri mükemmeliyetçi ise doğal olarak çocuklar da ailelerinden gördüklerini yapmaya devam ederler. Çocukların gözünde anne babaları mükemmeldir onlar gibi olmak isterler.
Sosyal Tepki: Sürekli kavgaların yaşadığı, huzursuz bir ortamda büyüyen fiziksel şiddete uğramış sürekli utandırılmış çocuklar kendi iradelerinin dışında gerçekleşen, tahmin edemedikleri olaylar yaşadıklarında savunma mekanizması olarak mükemmeliyetçi bir tutum sergilerler. Bu durum yaşam kalitenizi etkileyecek dereceye ulaşmış ise psikolog desteği almanız gerekmektedir.
Mükemmeliyetçilik bireyler üzerinde olumsuz etkilere neden olur. Etkileri şu şekilde sıralayabiliriz:
Mükemmeliyetçilik çocuk yaşlarda başlayabilir. Daha bu dönemde bu sorunun önüne geçebilmek için aileler çocukları adına yüksek beklentiler içerisine girmemeli, çocuk başarısız olduğunda ya da yanlış yaptığında bunun çok doğal bir şey olduğunu hayatımız boyunca bunları yaşayabileceğimizi önemli olanın pes etmemek olduğunu çocuğa anlatmalıdır.
Yetişkinler mükemmeliyetçiliğin üstesinden gelebilmek ve mükemmel olmadığını kabul etmek için şunları yapabilir:
Elde ettiğimiz yararları ve mükemmeliyetçiliğin bize verdiği zararları sıralayalım. Sonuç olarak zararların elde ettiğiniz faydalardan çok daha fazla olduğunu göreceksiniz.
Zihninizin içerisinde dolaşan sabit ve esnek olmayan eleştirel düşünceler yerine daha mantıklı düşünceleri koyun. Kendiniz ya da karşısındaki kişi mükemmel olmayan şeyler yapsa bile iyi yönlerini bulmaya çalışın. Bunu yaptığınızda kendinizi çok daha iyi hissedeceksiniz.
Kendinize hedefler koyarken küçük adımlar ile başlayın ve realist olun. Bu sayeden hedefinizi gerçekleştirirken daha az endişe duyacak daha konforlu hissedeceksiniz.
Mükemmeliyetçi bireyler kendilerine yöneltilen eleştirileri genelde bir saldırı olarak algılar ve bunun sonucunda aşırı tepki verirler. Size yöneltilen eleştiriler konusunda ve kendinizi eleştirirken nesnel olmaya çalışın canınızı sıkmak, üzülmek ya da aşırı tepki vermek yerine yaptığınız hata dolayısıyla eleştiriliyorsanız yaptığınız hatayı anlamaya çalışın hata yapmanın çok doğal bir şey olduğunu herkesin hata yapabileceğini unutmayın. Yeni şeyler öğrenirken ve değişime ayak uydurmaya çalışırken hata yapmanız çok doğaldır. İnsanlar hata yapmadan yeni şeyler öğrenemez, kendilerini geliştiremez.
Yukarıdaki yazımızda mükemmeliyetçiliğin ne olduğundan, nedenlerinden, nasıl üstesinden gelebileceğimizden bahsettik. Bu durum hayat kalitemizi, insan ve aile ilişkilerimizi, iş yaşamınızdaki başarımızı olumsuz yönde etkilemek ile beraber birçok psikoloji rahatsızlığa da beraberinde getirmektedir. Mükemmeliyetçiliğin üstesinden gelebilmek için Online Psikolojik Danışmanlık Merkezi‘nden ya da online terapi ve online psikolog hizmeti almanız en doğru karar olacaktır. Sağlıklı günler dileriz.
Bu yazımızda mükemmeliyetçilik nedir? Konusuna değindik. Bir önceki yazımıza https://mutluyasam.com.tr/teknoloji-bagimliligi-nedir/ linkinden ulaşabilirsiniz.
İçerikler