Online EMDR Terapisi Nasıl Yapılır?

Psikoloji dünyasında “online terapi” kavramı pandemi süreciyle beraber daha fazla duyulmaya başlansa da aslında pandemiden öncede oldukça yaygın şekilde kullanılan bir terapi yapma çeşidiydi. Ancak pandemi koşulları insanları uzaktan görüştürme koşullarını da beraberinde getirince terapi yöntemlerini online olarak uygulamaya evrilten bir süreç başladı. Bu yüzden online terapi ilk başlarda pandemi koşulları yüzünden geçici olarak uygulanan bir terapi yapma yöntemi gibi algılansa da aslında etik kurul tarafından terapinin online uygulanabilir olduğu bilimsel şekilde onaylandıktan sonra psikoloji dünyasının içerisinde kalıcı olarak yerini aldı.

Bu süreç içerisinde her psikoterapi yöntemi online olarak farklı şekillerde uygulanabilir yöntemler olarak karşımıza geldi. Bu psikoterapi yöntemleri arasından en çok uygulanan “Online Emdr Terapisi”nin nasıl yapıldığı ise sizler için bu yazımızda bir vaka sunumu üzerinden anlatıldı.

Önemli Not:Blog yazılarımızda bahsettiğimiz vakalarımız gizlilik ilkelerimizden dolayı KESİNLİKLE doğrudan danışan bilgilerini içermemektedir. Aşağıda bahsedilen isim ise yine danışanlarımızın kimlik bilgilerini saklamak adına danışanın gerçek adını yansıtmamaktadır. Online EMDR Terapisi Deneyimini yaşayan kişi kimlik bilgilerinin saklı kalması ve isminin açıklanmaması şartıyla online seanslarının içeriğini aktarmak, işe yararlılığını öğretmek ve bilgi vermek amaçlı blog yazılarımızda ya da bilimsel çalışmalarda bu bilgileri kullanmamız için gönüllü olarak yazılı izninizi bizlere vermiştir. Terapi deneyimlerini yazılı aktarmamıza izin vererek, online EMDR terapi yöntemi uygulama çalışmalarına sağladığı katkı nedeniyle kendisine bir kere daha teşekkür ederiz.

Online EMDR Terapisi Deneyimi

Önce online Emdr terapisi almaya başvuran danışanı tanıyalım.

Selma hanım, 29 yaşında, bekar, ailesiyle yaşayan bir çocuk gelişim uzmanıdır. Kendi alanına yakın olduğu için psikolojiye ilgi duyuyor, okuyor, araştırıyor ve öğrendiklerinin ışığında kendisine dair çıkarımlar yapıyordu. Yoğun kaygıları olduğunu, bazen kaygı atakları yaşadığını aktaran Selma hanım, mümkün olan en kısa sürede bu durumdan kurtulmak için online EMDR seansına başvurmuştu.

İlk Online EMDR Seansı:

Selma hanım, ilk online Emdr terapisi seansında ailesiyle, iş hayatıyla ve romantik ilişkisiyle ilgili gerekli bilgileri aktardığında; annenin aşırı korumacı, mükemmeliyetçi ve aşırı fedakar olduğundan, babanın özellikle Selma hanım küçükken daha çok iş hayatıyla haşir neşir olduğundan bahsetti. Anne-babası bütün yatırımlarını Selma hanıma ve onun eğitimine yapmış, fedakar ve “beklentili” ebeveynlerdi. İş hayatında kendisini yetersiz hisseden Selma hanım, iş arkadaşlarını kendisinden daha başarılı ve yeterli görüyor, genellikle başkalarıyla kendisini haksız kıyaslıyordu. İşinde olumlu geribildirimler almasına rağmen, onları ya görmezden geliyor ya da değersizleştiriyor, sürekli yeterince iyi olmadığından yakınıyordu.

Romantik ilişkisi ile ilgili de yoğun kaygıları vardı; eğer bir gün evlenirlerse, yeterince iyi bir eş, yeterince iyi bir anne olamamaktan korkuyor, ev-iş-eş ve anne rolleri arasındaki dengeyi kuramayacağını düşünüyordu. Online olarak başladığımız görüşmemizde detaylı bir öykü alımından sonra, Selma hanıma EMDR terapisinin işleyişi hakkında psiko-eğitim verildi ve sonraki seans “Hazırlık Aşaması” ile devam etmek üzere görüş birliğine varıldı.

İkinci Online EMDR Seansı: 

İkinci online EMDR terapisi seansında, “güvenli yer” egzersizi online platformda gerçekleştirilerek, Selma hanımın travmatik anılarıyla çalışılabilecek güce ve baş etme becerilerine sahip olması için güvenli yer egzersizi tamamlandıktan sonra aynı egzersiz kendisine ev ödevi olarak verildi.

Üçüncü Online EMDR Seansı:

Üçüncü online EMDR terapisi seansında “Terapi Planlaması” aşamasına gelinerek, Selma hanımın şu anda odaklanmak ve çözümlemek istediği sorun belirlendi. Bu sorun, Selma Hanım’ın çalıştığı okulda her aile görüşmesinden sonra kendisini gergin ve kaygılı hissetmesi, aileyi yeterince tatmin edemediğini düşünememesi ile ilgiliydi. Bunun üzerine Selma Hanım’ın bu sorunu yaşadığı en yakın olay tespit edildi. Bu olayı en son geçen hafta perşembe günü yaptığı bir aile görüşmesinde yaşamıştı. Olayın detayları Selma Hanım’ın ağzından dinlendi ve olayın en rahatsız edici karesi belirlendi.

Selma Hanım için bu görüşmenin en rahatsız edici karesi aileyle yaptığı konuşmayı bitirdiğinde ailenin yüzündeki ifadeden tatmin olmadıklarını düşündüğü o andı. O kareye baktığında kendisiyle ilgili olumsuz inancı tespit edildi. Bu inanç “Yetersizim.” algısıydı.  Daha sonrasında ise Selma Hanım’ın inanmak istediği pozitif inanç tespit edildi.  Bu da “Olduğum gibi iyiyim.” İnancı oldu. Selma Hanım’ın bu olayı hatırlarken hissettiği duygular (öfke, üzüntü, suçluluk) ve beden duyumları (omuzlarda gerginlik) alınarak,  “geriye akış” tekniği ile yetersiz olduğunu düşündüğü, öfkeli, üzgün ve suçlu hissettiği, omuzlarında gerginlik duyumsadığı geçmiş anılar araştırıldı.

Anne, ilkokul öğretmeni, müzik öğretmeni, romantik ilişkiler, sosyal ilişkileri ve iş hayatıyla ilgili çeşitli anılar toplandığında, elimizde 15 anı ve her bir anının Selma hanımı şu an ne kadar rahatsız ettiğine ilişkin puanlar vardı. Hatırlayabildiği en eski anı, yani “ilk anı” ve en yüksek puan verdiği anı, yani “en kötü anı” tespit edildikten sonra, bir sonraki seansta ilk anıdan başlanmak üzere rafa kaldırılarak, Selma hanımın günlük hayattaki tetikleyicileri, kaynakları ve terapi hedefleri belirlenerek 4. seans sonlandırıldı.

Dördüncü Online EMDR Seansı:  

Online olarak devam ettiğimiz dördüncü online Emdr terapisi seansında, Selma hanımın 11 yaşındaki, hatırladığı en eski anı ile “göz hareketleriyle duyarsızlaştırma” sağlanmak üzere görüntülü görüşmede görsel uyaran parmak takibi verilerek çalışılmaya başlandı. 11 yaşındaki en eski anısı, Selma hanımın gitar derslerine başlamasıyla ilgiliydi. Selma Hanım birkaç gitar dersinden sonra müzik öğretmeninin kendisine “Sen keman mı çalsan? Gitar için boyun kısa.” diyerek kendisini keman öğretmenine yönlendirmek istemesi sonucu Selma hanım gitar derslerini bırakmıştı. Bu anıda Selma Hanım’ı en rahatsız edici kare: Öğretmeninin arkadaşlarının yanında; “Sen keman mı çalsan? Gitar için boyun kısa.” dediği andır.

Bu anı sonucunda gelişmiş olan olumsuz inancı “Ben yetersiz biriyim.” olarak bilinç düzeyine çıkarken, inanmak istediği pozitif inanç ise “Olduğum gibi iyiyim.” dir. Bu anının Selma Hanım için rahatsızlık derecesi 10 üzerinden 7’dir. Pozitif inancın geçerlilik derecesi ise 7 üzerinden 2’dir. Bu süre içerisinde hissettiği duygular utanç, yetersizlik, üzüntü, öfke olurken, beden duyumu ise omuzlarda gerginlik, gırtlakta rahatsızlık hissi olarak yansımaktadır.

Seansa başlarken, Selma hanımın 10 üzerinden 7 rahatsızlık duyduğunu belirttiği müzik öğretmeni ile yaşamış olduğu anı, seans sonunda Selma hanımı neredeyse hiç rahatsız etmiyordu. 1 buçuk saat boyunca, terapistin parmaklarını takip etmiş ve sadece ne fark ediyorsa (ses, koku, görüntü,tat, düşünce, duygu, beden duyumu vs.) onu aktarmıştı ve şimdi 18 senedir onu içten içe rahatsız eden anıya karşı tamamen duyarsızlaşmıştı.

Duyarsızlaştırma aşamasından sonra, yeniden işleme yapılıp, olumlu inanç “yerleştirildikten” sonra, gerçekten anının artık rahatsızlık vermediğinden emin olmak için “beden tarama” ile sağlaması yapılmış ve Selma hanım herhangi bir bedensel rahatsızlık hissetmediğini belirtmiş, “Kendimi çok daha güçlü hissediyorum, böyle bir etki beklemiyordum. Bu anıyı aslında çok derinlere gömmüşüm, günlük hayatımda aklıma gelmiyordu bile. Beni ne kadar çok etkilemiş, ama artık hiç rahatsızlık vermiyor.” diye eklemişti. Güvenli yer egzersizi ile seans sonlandırılarak, 5 gün sonrasına yeni seansı düzenlendi.

Beşinci, Altıncı, Yedinci Online EMDR Seansları: 

Sonraki online EMDR terapisi seanslarında benzer şekilde birbirini izlerken, bir seansta Selma hanım, önceki seansta yarım kalmış olan anıyı çalışmamıza gerek kalmadığını, çünkü artık onu rahatsız etmediğini ifade etti. Bunun nasıl olduğunu araştırınca, Selma hanımın birkaç gün önce ilkokuldaki sınıf öğretmenini rüyasında gördüğü, ona söylemek istediklerini rüyasında söylediği, öğretmeninin de ona destekleyici, şefkatli bir şekilde yanıt verdiği anlaşıldı. Selma hanımın zihni anıyı rüyasında işlemeye devam etmişti. Hakikaten, sağlamasını yapıldığında artık anı onu rahatsız etmiyordu ve bu anının da üzeri çizilebilirdi.

Selma hanım seanslar arasında çevresindeki kişilerden özgüveniyle ilgili olumlu geribildirimler almaya ve kendisinin yetersiz olmadığını, annesinin fazla korumacı olması, öğretmeninin sonuç odaklı olması, yüksek beklentilerin olması vb. durumların ona yetersiz hissettirdiğini anlamaya başlamıştı. Selma hanım artık olumlu geribildirimleri alıyor, onları değersizleştirmiyor, olumsuza odaklanmıyordu. Öz-kabulü sağlayabiliyor, kendisini zayıf ve güçlü yanlarıyla, olduğu gibi kabul ediyordu. Bir konuda gerçekten yetersiz olduğunda, “yetersizim, elime yüzüme bulaştırdım, beceriksizim…” diye düşünmüyor, daha iyi olmak için ne yapabileceğini araştırıyordu.

Sekizinci Online EMDR Seansı:

Sekizinci online EMDR terapisi seansına gelindiğinde, tetikleyicilerle çalışılmıştı. Selma hanım, artık kaygı atakları yaşamıyor, aile görüşmelerine kolaylıkla giriyor, bazen isteksiz hissetse de kendisini kolaylıkla toparlıyor, müdür ile yaptığı görüşmelerde eskisi kadar gerilmiyor, romantik ilişkisinde gelecek planları yapıyor, annesi herhangi bir eleştiride bulunduğunda veya nasihat ettiğinde ona öfkelenmiyordu.

Dokuzuncu Online EMDR Seansı: 

Dokuzuncu online EMDR terapisi seansına kadar, 3 yönlü ve 8 aşamadan oluşan EMDR terapisinin 2 yönü (geçmiş ve şu an) çalışılmış, 7 aşama tamamlanmıştı. 3.yön olan gelecek ile çalışmak ve Selma hanımı, gelecekte olası bir kaygı uyandıran durum ile nasıl baş edebileceği üzerine çalışıp, geleceğe hazırlamak için 9. Seansta “Gelecek Şablonu” yapılarak, terapi süreci 1 ay aralıkla kontrol seanslarına devam etmek üzere sonlandırıldı.

EMDR Terapisi ile ilgili bloğumuzu okumak için;

EMDR Terapi Nasıl Uygulanır

Bu yazımızda sizlere online EMDR terapisi nasıl yapılır sorusuna cevap verdik . Bir önceki yazımıza https://mutluyasam.com.tr/iliskilerde-baglanma-stilleri/ linkinden ulaşabilirsiniz.