Migren ve Psikoterapi

Baş ağrısı toplumda oldukça yaygın görülen ve kişinin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen bir klinik durumdur. Baş ağrısı çeşitlerinden en yaygın görülen ikisi; migren ve gerilim tipi baş ağrısıdır (GTBA). Kişinin, iş, okul, aile, sosyal çevre gibi yaşam alanlarında işlevselliğini ciddi boyutlarda düşüren baş ağrısının özellikle migren tipinin sıklıkla psikiyatrik bozukluklara neden olduğu da bilinmektedir.

Migren Nedir? Belirtileri Nelerdir? 

Genellikte başın bir tarafında meydana gelen zonklama ya da nabız atışına benzeyen yoğun baş ağrısı migren olarak tanımlanır. Genellikle birkaç saat ile birkaç gün boyunca devam edebilmektedir. Her hasta atakları farklı şekillerde deneyimlese de çoğunlukla migren ağrısı belirtileri şu şekildedir;

• Mide bulantısı
• Kusma
• Işığa duyarlılık (fotofobi)
• Sese duyarlılık (fonofobi)

Bazı hastalarda ataklardan önce ya da atak sırasında “migren aurası” denilen belirtiler de görülebilir. Bu belirtiler;

• Işık flaşları görme
• Görme alanında kara noktalar
• Yüzün bir tarafında, kol veya bacakta karıncalanma hissi

olarak karşılaşılabilir.

Migrenin Psikolojik Nedenleri Nelerdir?

Migren ağrısı psikolojik mi? Bu, sıkça sorulan sorulardan biridir. Yapılan araştırmalar, migrenin yalnızca fiziksel bir rahatsızlık olmadığını, aynı zamanda psikolojik etkenlerle de yakından ilişkili olabileceğini göstermektedir. Depresyon, uyku bozuklukları, bipolar bozukluk, obsesif kompulsif bozukluk, yaygın anksiyete bozukluğu ve panik bozukluk gibi pek çok psikiyatrik rahatsızlık, migren ile birlikte görülebilmektedir.

Ülkemizde hastalık, erkeklerin yaklaşık %11’inde, kadınların ise %22’sinde görülmekte olup sadece yaşam kalitesini düşürmekle kalmaz, aynı zamanda ciddi düzeyde işgücü kaybına da neden olur. Bu nedenle, migrenin yalnızca fizyolojik değil; psikolojik boyutlarıyla da ele alınması büyük önem taşımaktadır.

Migreni Olan Kişilerin Kendilerine Has Kişilik Özellikleri Var Mıdır? 

Yapılan araştırmalar ve klinik gözlemler, migren ve kişilik yapısı arasında belirli ilişkiler olabileceğini göstermektedir. Hastalığı yaşayan bireylerde bazı ortak kişilik özellikleri dikkat çekmektedir. Bu kişiler; kolayca umutsuzluğa kapılabilen, kuralcı, mükemmeliyetçi, inatçı, alıngan yönlerle karakterizedir. Kesin olarak, migren sorunu olan her kişide bu kişilik özelliklerinin olduğunu söyleyemesek de bu kişilik özelliklerine sahip insanların daha stresli oldukları için bu sorunu yaşama ihtimallerinin daha yüksek olduğunu söyleyebiliriz.

Migren, psikiyatrik rahatsızlıklarla, özellikle de duygudurum bozukluklarıyla eş zamanlı görülebilmektedir. Araştırmalar, hastaların sürekli öfke düzeylerinin yüksek olduğunu göstermektedir. Öfkenin dışsallaştırılamadığı, bu sebeple içe dönük öfkenin arttığı durumlarda somatizasyon (bedenselleştirme) oluşması sonucu baş ağrısı artabilmektedir. Bu durum da hastaların bastırılmış öfkelerinin daha yüksek olduğu düşüncesini desteklemektedir. Diğer yandan, sık yaşanan baş ağrıları nedeniyle hastalar kaygılı ya da depresif olabilirler veya bunun tam aksine kaygı ve depresyon da hastanın baş ağrısı yaşamasına neden olabilir. Psikoterapi, bu durumların yönetilmesinde önemli bir rol oynayabilir.

Migrenden Kurtulmak Mümkün Müdür? 

Baş ağrısı şikayetiyle gelen bir danışan, daha önce bir nörologla görüşmemişse, öncelikle sorunun kaynağının nörolojik olup olmadığının belirlenmesi için nörolojik muayeneye yönlendirilir. Bazı kronik baş ağrısı sorunları kafa travmaları ya da çeşitli hastalıklar gibi organik nedenlere bağlı olurken, bazılarının ise net bir organik sebebi bulunamayabilir.

Peki, migren ağrısı nasıl geçer? Eğer nörolojik değerlendirme sonucunda organik bir neden saptanmazsa, bu noktada psikolojik destek süreci başlar ve danışan ile EMDR Terapisi seanslarına başlanır. Migren için uygulanan EMDR Terapisi’nin ortalama süresi, haftada 1,5 saatlik görüşmelerle 8–12 hafta arasında değişmekte olup, bu süre kişiden kişiye farklılık gösterebilir.

Migren Tedavisinde Neden EMDR Terapisi Tercih Ediliyor?

EMDR (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme) Terapisi’nin migren üzerindeki etkisi, Amerika’da baş ağrıları ve migren üzerine yapılan araştırmalarla ortaya konmuştur. Ülkemizde ise bir konuk ve ekibinin gerçekleştirdiği projede, hastalarla ortalama 8–12 seans EMDR Terapisi uygulanmıştır. Bu seanslar sonrasında, danışanların seans öncesinde ayda ortalama 130 adet kullandıkları ağrı kesici sayısı 24’e; hastanelerin acil servislerine başvuru sayısı ise ortalama 24’ten 0’a düşmüştür. Bu proje ile birlikte, EMDR Terapisi’ne özel geliştirilen Migren Protokolü de ilk kez uygulanmıştır.

Migrenle Etkili Mücadele İçin Neden Mutlu Yaşam Psikoloji?

Son yıllarda yapılan çalışmalar, baş ağrılarının travmatik ya da stres verici bir yaşam olayının ardından başladığını ve sonrasında da tetiklendiğini göstermektedir. Aynı zamanda migren ataklarının kendisi de yaşanan yoğun ağrı ve işlevsellikte düşüşler nedeniyle birer travmaya dönüşerek hastalığı daha karmaşık bir hale getirmektedir.

Yapılan bilimsel çalışmalar ve klinik gözlemlerde EMDR Terapisi’nin hastaların atak sıklığını ve şiddetini azaltmada etkili olduğu bulunmuş olup, ülkemizde EMDR Migren Protokolü’nün uygulayıcısı oldukça azdır. Mutlu Yaşam Online Psikolog ve danışmanlık bünyesindeki uzman psikoloğumuz bu protokolün uygulayıcısıdır.

Travma odaklı bir terapi yöntemi olan EMDR Terapisi için geliştirilen bu protokol ile, hastaların hastalıkla ilişkili travmatik anıları, migrenin kendisinin yarattığı olumsuz deneyimler ve atakları tetikleyen unsurlar belirlenerek duyarsızlaştırılması hedeflenmektedir.

Uygulanan EMDR seansları sayesinde, kısa sürede yaşadığınız kronik baş ağrılarının veya migren ataklarının şiddeti azalabilir, zaman içinde bu ataklardan tamamen kurtularak yaşam kalitenizi artırabilirsiniz.

Ağrısız, potansiyelinizi tam anlamıyla gerçekleştirebileceğiniz bir hayata adım atmak için seans oluşturabilir; EMDR Terapisi hakkında daha fazla bilgiye https://mutluyasam.com.tr/emdr-terapi-nasil-uygulanir/ linkinden blog yazımızı okuyabilirsiniz.